Review sách Làm ra làm chơi ra chơi (Deep Work) – Bí quyết tập trung để làm việc hiệu quả

Trong thời đại số 4.0, chúng ta liên tục bị cuốn vào email, mạng xã hội, tin nhắn và vô số thứ gây xao nhãng khác. Đã bao nhiêu lần bạn mở laptop để làm một việc quan trọng, nhưng rồi hai giờ sau lại nhận ra mình chỉ… lướt Facebook, chat nhóm và trả lời vài email? Nếu bạn từng rơi vào tình trạng đó, cuốn sách “Làm ra làm, chơi ra chơi” (Deep Work) của tác giả Cal Newport chính là lời giải cho bạn.

Với tư duy sắc bén và dẫn chứng khoa học, Newport chỉ ra rằng: để tạo ra những thành tựu vượt trội, con người cần khả năng deep work – tức làm việc sâu, tập trung cao độ, không bị gián đoạn, để đạt hiệu suất tối đa. Đây không chỉ là kỹ năng, mà còn là lợi thế cạnh tranh trong kỷ nguyên ngày nay.

1. Deep work là gì?

“Deep work” – hay làm việc sâu – được Cal Newport định nghĩa là khả năng tập trung cao độ trong một khoảng thời gian dài để giải quyết những công việc đòi hỏi tư duy, sáng tạo và chất lượng cao, mà không bị gián đoạn bởi yếu tố bên ngoài.

Ngược lại, phần lớn thời gian của chúng ta lại rơi vào “shallow work” – những công việc hời hợt, bận rộn nhưng ít giá trị như: trả lời tin nhắn, xử lý email, họp hành liên miên hay lướt mạng.

Shallow work khiến não bộ phân tán, tiêu hao năng lượng, và khi cần tập trung thật sự, chúng ta không còn đủ ý chí. Bởi vậy, Làm ra làm chơi ra chơi nhấn mạnh rằng: deep work là kỹ năng cốt lõi để thành công bền vững trong bất cứ lĩnh vực nào.

2. Tại sao deep work lại quan trọng?

Trong cuốn Làm ra làm chơi ra chơi, Newport đưa ra hai lý do chính khiến deep work trở thành “vũ khí tối thượng”:

- Khả năng học nhanh những kỹ năng phức tạp:

Thế giới thay đổi nhanh, công nghệ mới liên tục ra đời. Người nào có khả năng tập trung để học sâu, sẽ thích nghi và đi trước.

- Tạo ra giá trị vượt trội:

Những sản phẩm, ý tưởng, hay công trình mang tính đột phá chỉ có thể ra đời trong trạng thái deep work. Ngược lại, shallow work chỉ khiến ta bận rộn, nhưng không để lại dấu ấn.

Nói cách khác, trong một thế giới đầy xao nhãng, deep work chính là “siêu năng lực” giúp bạn nổi bật.

3. Bốn “kẻ thù” cản trở deep work

Cal Newport chỉ ra rằng, để rèn luyện deep work, bạn cần nhận diện và đối mặt với những kẻ thù vô hình sau:

• Attention residue (tàn dư tập trung): Bạn đang làm việc thì có email/điện thoại xen ngang. Sau khi quay lại, não cần vài phút để tái tập trung, khiến hiệu suất giảm sút.


• The cult of the internet (sự sùng bái internet): Mạng xã hội khiến bộ não liên tục “ngóng chờ” thông tin mới, tạo ra sự lệ thuộc vào dopamine.


• Open office (môi trường làm việc mở): Văn phòng hiện đại khuyến khích kết nối, nhưng lại vô tình làm giảm khả năng tập trung.


• Busyness vs Productivity (bận rộn ≠ hiệu quả): Nhiều người đánh đồng bận rộn với năng suất, trong khi giá trị thực sự đến từ những kết quả chuyên môn sâu.

Chính những “kẻ thù” này khiến chúng ta ngày càng khó làm việc sâu, và cũng lý giải tại sao Newport coi deep work như “cơ bắp” cần rèn luyện.

4. Làm thế nào để rèn luyện deep work?

Trong Làm ra làm chơi ra chơi, Cal Newport không chỉ lý thuyết mà còn đưa ra chiến lược rèn luyện cụ thể để xây dựng thói quen làm việc sâu:

a) Work deeply – Làm việc sâu

• Đặt timeblock: Hãy dành những khoảng thời gian cố định trong ngày, tách biệt khỏi mọi phiền nhiễu, để tập trung làm việc quan trọng.


• Execute like a business: Hãy quản lý deep work như một doanh nghiệp quản lý dự án: có kế hoạch, hệ thống và theo dõi tiến độ.


• Be lazy – Lười có chủ đích: Não bộ không thể deep work liên tục. Hãy xen kẽ với hoạt động thư giãn như đi dạo, thiền, chơi với con… để nạp năng lượng.

b) Embrace boredom – Yêu thích sự nhàm chán

Hãy học cách “chịu đựng” những khoảnh khắc không có kích thích (không mạng, không điện thoại). Khi não quen với sự tĩnh lặng, trạng thái tập trung sẽ trở nên tự nhiên hơn.

c) Quit social media – Từ bỏ mạng xã hội

Newport khuyên: nếu không có lý do thực sự, hãy bỏ hẳn. Nếu buộc phải dùng, hãy giới hạn thời gian nghiêm ngặt (ví dụ từ 3 giờ → 2 giờ → 1 giờ → 10 phút/ngày).

d) Drain the shallows – Loại bỏ công việc hời hợt

Học cách từ chối, cắt giảm các công việc ít giá trị. Mỗi phút tiết kiệm từ shallow work chính là một phút dành cho deep work.

5. Giá trị thực tiễn từ “Làm ra làm chơi ra chơi”

Điểm hấp dẫn nhất của Deep Work là tính ứng dụng cao. Đây không chỉ là một cuốn sách triết lý, mà là cẩm nang hành động:

• Với sinh viên, deep work giúp tập trung học tập, nắm vững kiến thức thay vì học vẹt.


• Với người đi làm, deep work là cách để nâng cao chuyên môn, trở thành nhân sự giá trị cao thay vì “nhân viên bận rộn”.


• Với người sáng tạo/khởi nghiệp, deep work giúp tạo ra sản phẩm, ý tưởng mang tính đột phá.

Nói cách khác, bất cứ ai muốn thành công trong kỷ nguyên số đều cần rèn luyện kỹ năng này.

6. Đọc “Làm ra làm chơi ra chơi” ở đâu?

Hiện nay, bạn có thể tìm thấy sách Deep Work với nhiều bản dịch tiếng Việt khác nhau. Đặc biệt, nếu bạn muốn tối ưu thời gian học hỏi, có thể trải nghiệm sách nói trên Mydio – Sách nói cho mọi người.

Mydio sở hữu kho tàng sách nói phong phú, trong đó có Làm ra làm chơi ra chơi. Với giọng đọc truyền cảm, rõ ràng, bạn có thể nghe và thấm thía những nguyên tắc deep work trong lúc đi bộ, lái xe hay làm việc nhà.

Tải ngay ứng dụng Mydio để bắt đầu rèn luyện thói quen deep work từ hôm nay!

Làm ra làm chơi ra chơi (Deep Work) của Cal Newport là một cuốn sách không thể bỏ qua nếu bạn muốn bứt phá trong công việc và cuộc sống. Trong một thế giới đầy xao nhãng, khả năng tập trung chính là “siêu năng lực” giúp bạn học nhanh hơn, tạo ra nhiều giá trị hơn, và đạt được thành công bền vững.

Nếu bạn từng tự hỏi: “Tại sao mình luôn bận rộn nhưng không tiến bộ?”, thì câu trả lời nằm ngay trong cuốn sách này. Hãy bắt đầu tập thói quen deep work, và bạn sẽ thấy cuộc đời mình thay đổi theo hướng tích cực hơn.